Smart grid, digitale meter, slimme woning en de thuisbatterij: het elektriciteitsnet van de toekomst

Smart grid, digitale meter, slimme woning, thuisbatterij, ... Door het toenemende gebruik van duurzame energiebronnen is ons elektriciteitsnet hoognodig toe aan een update. We moeten slimmer omgaan met stroom. Termen als smart grid, smart operation en smart home maken dan ook geleidelijk aan hun intrede, maar wat houden deze termen juist in, op welke manier bieden ze toekomst en hoe kunnen we mee de vruchten plukken van deze modernisering? Landbergh ontleedt het smart grid, legt haar onderliggende technologieën uit en brengt hun voordelen aan het licht.

1. Wat is een smart grid?

Een smart grid is een intelligent netwerk dat vraag en aanbod van energie slim op elkaar afstemt om kosten te besparen. Het bestaat uit meters, aangestuurde apparaten en vormen van opslag die gekoppeld zijn aan een intelligent systeem. Dat systeem is intelligent doordat het gebruik maakt van moderne informatie- en communicatietechnologieën die de stroomopwekking en het energieverbruik beter in de gaten houden. Hierdoor is het duidelijker – en kan er zelfs voorspeld worden – wanneer er behoefte is aan stroom, wanneer er stroom beschikbaar is en wanneer de stroom het goedkoopst is. Op basis van die informatie kan het smart grid vervolgens stroom voorzien op de meest slimme en efficiënte manier.

2. Smart meter, smart operation en smart home

De term smart grid is onder te verdelen in smart meter, smart operation en smart home. Dit zijn drie concepten die via intelligente systemen samenwerken om vraag en aanbod slim op elkaar af te stemmen. Het is door de synergie van  deze drie technologieën dat het energienetwerk niet overbelast raakt en dat de stroomvoorziening slimmer en efficiënter gebeurt.

A. Wat is een smart meter of digitale meter?

Een smart meter is een slimme of digitale meter die het stroomverbruik registreert, aan de hand van digitale displays en ingebouwde communicatietechnologieën - in tegenstelling tot een klassieke verbruiksmeter. Hierdoor kan de meter vanop afstand worden uitgelezen en kan het gegevens doorsturen naar uw energieleverancier. Deze kan dan – aan de hand van die informatie – stroom voorzien op de meest efficiënte en slimme manier. Denk bijvoorbeeld aan de route van de goedkoopste elektriciteit.

B. Wat is een smart operation of intelligent bestuur?

Een smart operation is een intelligent bestuur dat de elektriciteit binnen een elektriciteitsnetwerk herverdeelt door zelf te bepalen welke route de stroom aflegt. Het speelt hierbij in op de stroomopwekking en de vraag ernaar, informatie die het krijgt van de digitale meter.

Een belangrijke factor in dit proces is de verandering van één- naar tweerichtingsverkeer. Voorheen ging de stroom enkel van A naar B: ergens in een elektriciteitscentrale werd stroom opgewekt en die stroom werd rechtsreeks geleverd aan de consument. Nu er ook duurzame energiebronnen worden ingezet, is er echter sprake van tweerichtingsverkeer in het elektriciteitsnet.

C. Smart home devices of slimme apparaten: kostenbesparende technologie

Enerzijds gaan een smart grid en smart home dus overbelasting van het elektriciteitsnet tegen. Anderzijds zorgen ze er ook voor dat u kosten bespaart door volop gebruik te maken van uw zonnepanelen. Het is financieel namelijk voordeliger om uw zonnestroom direct te verbruiken wanneer ze wordt opgewekt.

U krijgt misschien wel een bedrag wanneer u uw overtollige zonnestroom op het algemene net injecteert, maar dit bedrag ligt aanzienlijk lager dan wat u moet betalen wanneer u later weer stroom van het net haalt. Door uw vaatwasser dus overdag aan te zetten wanneer u de stroom zelf opwekt, bespaart u zichzelf de kosten die u zou hebben wanneer u uw vaatwasser pas ’s avonds zou aanzetten en stroom van het algemene net zou moeten halen.

3. Thuisbatterij

Een andere oplossing voor de overschotten van uw zonnepanelen is de thuisbatterij. Een thuisbatterij slaat overtollige zonnestroom op voor later gebruik, wanneer uw zonnepanelen te weinig of geen energie produceren. Zo kunt u reeds opgewekte stroom later kosteloos verbruiken in plaats van te betalen voor stroom van het algemene elektriciteitsnet.

Zonnepanelen staan gemiddeld in voor 30% van uw elektriciteitsverbruik. Koppelt u een zonnepaneleninstallatie aan een thuisbatterij, dan stijgt dit tot 60-70%. Bovendien voorkomt een thuisbatterij ook overbelasting van het algemene elektriciteitsnet, doordat uw overschotten niet meer massaal op het algemene net worden geïnjecteerd.

De eerste stappen naar het smart grid

Het systeem van de smart grid is duidelijk het elektriciteitsnet van de toekomst. Het is echter nog in volle ontwikkeling en heeft nog een lange weg te gaan. Toch heeft u er reeds alle baat bij om bij een renovatie of nieuwbouw volop in te zetten op deze nieuwe technologieën. Niet enkel is deze update van het elektriciteitsnet noodzakelijk om overbelasting van het algemene net te voorkomen, het brengt ook nu al een financieel en ecologisch voordeel met zich mee voor zij die er slim gebruik van maken.

Nog vragen?

Je mag ons altijd contacteren over het smart grid. Of over eender wat natuurlijk.

Referenties: VRT, De Standaard, Fluvius, FOD Economie, Kennislink, Luminus